تکنیک کویل
تکنیک کویل یا تکنیک فیتیله ؛ از قدیمی ترین تکنیک های سفالگری است.
تکنیک کویل در دورانی که هنوز چرخ سفالگری ابداع نشده بود مورد استفاده می‌گرفت، ولی در دنیای هنرِ معاصر همچنان طرفدارانی دارد، و یکی از تکنیک های کار با دستِ سفالگری به حساب می‌آید.
اگر به آثارِ هنری و باستانی علاقه‌مندید، خلقِ محصولات با تکنیک کویل قطعا برای شما پیشنهاد جذابی است. این تکنیک برای ساختِ محصولاتی مانند؛ گلدان ، کاسه ، کوزه ، زیر سیگاری و … مناسب است.
برخی از ظروف با ترکیبِ دو تکنیکِ اسلب و کویل ساخته می‌شوند؛ پس این جلسه آموزشی و جلسه‌ی قبل، مکملِ یکدیگرند. برای ساختِ ظروف با تکنیک فیتیله نیازی به لوازمِ اضافه تر نیست.
برای ساختِ ظروفی مانند زیر سیگاری ، نعلبکی ، گلدان و دیگر اشکالی که مایلید دفرمگی داشته باشند، می‌توانید از این تکنیک استفاده کنید.
ظروفِ سرامیکی از دو بخش اصلی تشکیل می‌شوند؛
- کفِ ظروف
- دیواره ظروف
برای ساخت کفِ ظروف سرامیکی از تکنیک اسلب استفاده می‌شود؛ که در جلسه گذشته به طور کامل با هم مرور کردیم. ابعاد و فرمِ کفِ ظروف بسته به خلاقیت، سلیقه و نیازِ شما باید آماده سازی شود.
نکته: بهتر است قسمت های مختلفِ ظروف همزمان آماده شود. این کار باعث می‌شود بخش های مختلف اتصال بهتری به یکدیگر داشته باشند.
ساخت فیتیله با تکنیک کویل
برای ساخت فیتیله باید قسمتی از گل را برش دهید و با فشارِ دست، فرمِ طناب به آن بدهید. فیتیله را روی زمین قرار دهید؛ سپس انگشتان و دستانتان را روی آن حرکت دهید تا به ضخامت دلخواه شما برسد.
این عمل باید با دقت انجام شود تا ضخامت در تمامِ طولِ فیتیله یکسان باشد. پس سعی کنید انگشتان و دستانتان را با فشاری یکسان حرکت دهید.
یک سرِ فیتیله‌ی آماده شده را صاف کنید و آن را برای چسباندن دور تا دورِ ظرف آماده کنید. برای این کار بهتر است از ابزار اسکورینگ (خراشنده) استفاده شود؛ به این شکل که دور تا دورِ ظرف و یک طرفِ فیتیله را خراش دهید و این قسمت ها را به چسبِ گِل آغشته کنید. سپس بخش های خراش خورده را به هم متصل کنید (فیتیله را دور تا دورِ کفِ ظرف بچرخانید و بچسبانید.)
نکته: فیتیله‌ی اول که دور تا دورِ ظرف چسبانده می‌شود اهمیت زیادی در میزان مقاومتِ ظرف دارد، پس سعی کنید این عمل درست و با دقت انجام شود. اگر اتصال فیتیله‌ها با کفِ ظرف درست انجام نگیرد، امکانِ جدا شدنِ این قطعات از یکدیگر وجود دارد.
یک سرِ فیتیله را له کنید و آن را روی ورقه زیرینِ ظرف بچسبانید. فیتیله های بعدی از طریقِ سرِ فیتیله‌ی قبلی (سرِ صاف) به یکدیگر متصل می‌شوند و ادامه می‌یابند. سرِ فیتیله ها نیز برای اتصال نیاز به خراشیده شدن و چسبِ گِل دارند. انتهای فیتیله‌ی قبلی به ابتدای فیتیله‌ی بعدی اتصال می‌یابد و این کار تا وقتی ادامه می‌یابد که ظرف به ارتفاعِ مورد نظر برسد.
بعد از چسباندنِ هر لایه فیتیله، سطحِ داخلیِ ظرف را صاف کنید و از اتصالِ لایه ها به یکدیگر مطمئن شوید. این کار باعث افزایش مقاومتِ ظرف می‌شود. همچنین از انباشتِ مواد غذایی در دیواره داخلی جلوگیری می‌کند و بهداشتی تر است.
صاف کردنِ دیواره‌ی بیرونی به سلیقه‌ی شما بستگی دارد و انجامِ این کار لزومی ندارد.
برای ساختِ ظروفی مانندِ زیر سیگاری و نعلبکی ؛ یک لایه فیتیله می‌تواند کافی باشد، اما برای ساخت گلدان یا … نیاز است لایه های بیشتری فیتیله روی یکدیگر قرار گیرند. گالری رزا برای ساخت زیر سیگاری از تکنیکِ اسلب و برای ساخت نعلبکی از تکنیکِ پینچ استفاده می‌کند.
چرمینه شدنِ ظروف در تکنیکِ کویل نیز مانند سایر تکنیک ها لازم است و باید به درستی انجام شود.
در این آموزش با زبانی ساده آموختید که چگونه با تکنیک کویل می‌توانید محصولاتِ اصیل هنری خلق کنید و هنرِ باستانیِ سرامیک و سفالگری را زنده نگه دارید.
سوالاتِ شما در موردِ تکنیک کویل را در قسمتِ دیدگاه ها میخوانیم و پاسخ میدیم.